Từ khi mang thai bạn Nhím mình đã dành rất nhiều thời gian đọc, tìm hiểu, chia sẻ về các phương pháp giáo dục, nuôi dạy trẻ, mỗi phương pháp đều có những điều tuyệt vời mà cốt lõi vẫn là mang đến những điều tốt đẹp nhất cho trẻ, sâu thẳm vẫn là tình yêu thương và sự hi vọng về tương lai tươi sáng cho con… Đọc và tìm hiểu rất nhiều, cuối cùng mình lại chọn một kiểu ít người nói tới – “xách” con lên và đi..

Suốt cuộc đời (mới có) 30 năm của cả mình và chồng, có lẽ những điều chúng mình học được nhiều nhất và hữu ích nhất lại là từ những chuyến đi. Mình “may mắn” từ bé nhà neo người suốt ngày được mẹ tha lôi theo trong các chuyến công tác dọc khắp miền tổ quốc, lớn hơn chút “tuổi thơ dữ dội” cũng cùng chúng bạn lê la khắp xa gần bằng từ xe đạp cho tới xe máy, xe khách… Ra đời đi làm, lại “may mắn” làm chân phụ trách tỉnh, lại đi rong ruổi… Cuộc đời lang bạt, từ Hà Nội tự nhiên trôi dạt vào Sài Gòn, rồi tự nhiên lấy chồng… Đến khi lấy chồng lại “may mắn” gặp được một anh còn thích đi nhiều hơn mình, mà sở thích cũng kì kì… đi đâu cũng chỉ thích nhất là đi với vợ con ^^.. Các chuyến đi giúp mình hiểu biết nhiều điều, giúp mình trau dồi được những kỹ năng sống quý báu mà không trường lớp nào dạy mình.

Hôm nay ngồi xem lại album ảnh năm 2015 lưu trong máy tính mới thấy thực ra năm rồi chúng mình đi chơi cũng thật nhiều. Trung bình mỗi tháng chúng mình “xách” nhau đi chơi xa một lần, tháng nào điên hơn thì đi 2-3 lần. Bạn Nhím có lẽ là một trong số những học sinh kém chuyên cần nhất ở lớp mà lý do nghỉ là để ĐI CHƠI chứ không phải bị ốm. Mỗi một chuyến đi về, điều nhìn thấy rõ ràng là bạn Nhím lại “già” hơn một chút, bạn chững chạc hơn, tự lập hơn, hiểu biết hơn, khỏe mạnh hơn và tươi vui hơn và mình tin rằng bạn học được nhiều hơn tất thảy những gì mình cố gắng truyền đạt cho bạn thông qua sách báo, ti vi hay những câu chuyện cổ tích…

Năm 2015, chúng mình chúng mình chỉ mới đi vòng vòng trên dải đất hình chữ S thân thuộc… Sapa, Hà Nội, Phan Thiết, Nha Trang, Phú Quốc, Bình Ba, Đà Lạt, Long Hải – Vũng Tàu, Châu Đốc.. đi để chơi, để tận hưởng, để học hỏi và để yêu nhau. Bạn cùng ba mẹ rong ruổi bằng đủ thứ phương tiện – xe máy, ô tô, xe khách, máy bay, tàu thủy.. trong nhận thức của cô bé 3 tuổi, bạn có thể kể rạch ròi lại cho mọi người rằng “bà ngoại thì ở Hà Nội, xa lắm đó, xa tít luôn, phải đi bằng máy bay Vietnam Airline mới tới”, rằng thì “Đà Lạt lạnh lắm đó, còn Sài Gòn thì nóng muốn chết” ^^; bạn biết rõ khái niệm biển là gì, nước biển mặn làm sao, sóng biển là như thế nào; bạn biết ồ à xuýt xoa trên những cung đường đẹp vi vút đầy thông, biết lắng nghe tiếng “thông reo”, được hít hà mùi nhựa thông ngai ngái, được tự tay nhặt cả một túi trái thông, cành thông mang về; bạn biết thế nào là núi đá, là đồi đất, là đập nước, là ruộng bậc thang, là thung lũng, là nhà sàn, là người dân tộc, là những chú heo mọi đen sì, những trâu bò ngựa, những đàn vịt chạy trắng muốt cả đoạn đường.. bạn ý còn nhớ như in những buổi tối gió lạnh ngồi hơ tay bên bếp đồ nướng ở Sapa, bây giờ ở SG mỗi lần ba mẹ nói “đi ăn đồ nướng” là bạn lại huyên thuyên về Sapa – về đồ nướng dáng vẻ buồn cười cứ như một bà già 60 tuổi nhớ lại thời tuổi trẻ oai hùng :). Bạn vui vẻ, bạn hớn hở, bạn tung tăng nhảy múa, chúng mình thi thoảng còn cùng nhau hát thật to hoặc hét ầm lên ở những nơi vắng vẻ, nằm bệt ra đường, nằm lăn trên thảm cỏ, tíu tít nhặt sỏi và lá khô, nhảy cao hơn những con sóng bạc đầu hay nhảy lên thảm lá khô khiến chúng kêu roạt roạt rồi vỡ vụn… chúng mình nắm tay nhau hồn nhiên nhảy múa và quay vòng vòng theo nhạc trên phố đi bộ, bạn hồn nhiên nhảy theo nhịp nhạc ca trù hoặc tiếng violin giữa đám đông người bất chấp điệu nhảy ko phù hợp với thể loại nhạc, ta chỉ đơn giản là nhún nhảy theo âm thanh ^^… cuộc sống có gì đẹp hơn thế?!

Mỗi một chuyến đi bạn được gặp rất nhiều người, làm nhiều ngành nghề khác nhau, bạn hiểu rằng mỗi người đều có công việc riêng của mình và ai cũng đều đang làm những công việc có ích. Dù còn ít nhưng bạn cũng gặp được những người bạn ngoại quốc trong những chuyến đi, có hôm bạn bảo mẹ “Chú nói tiếng Anh đó mẹ, mình phải nói là Hello” khiến mẹ không khỏi kinh ngạc. Bạn cũng thường được ba mẹ khuyến khích chủ động làm quen, bắt chuyện với mọi người và đưa ra những yêu cầu cần thiết, như việc order món, gọi tính tiền, hỏi thăm đường, hỏi chỗ đi vệ sinh, mua vé tham quan…. TỰ TIN GIAO TIẾP là một điều cần thiết ba mẹ mong muốn bạn được trải nghiệm thật sớm. Sau mỗi chuyến đi về mình lại thấy bạn tự tin hơn rất nhiều, chững chạc hơn rất nhiều và biết cách thể hiện cảm xúc, mong muốn của mình ra lời nói một cách chỉnh chu, đầy đủ hơn nhiều.

Trong suốt những chuyến đi cũng là những khoảng thời gian thật dài để chúng mình cùng nhau trò chuyện thật nhiều, ôm nhau nhiều hơn, hôn nhau nhiều hơn, cười nhiều hơn, hiểu nhau nhiều hơn và cùng nhau học thật nhiều những bài học cuộc sống cực kỳ đơn giản mà hiệu quả. Mẹ nhớ một buổi tối nọ khi đứng chờ ba đi lấy xe, bạn nhìn thấy một chú công nhân vệ sinh đang quét rác, bạn quan sát chú thật kỹ rồi hỏi mẹ:

– Chú đang làm gì hả mẹ?

– Chú đang quét rác đấy Nhím.

– Tại sao chú lại quét rác?

– Tại vì trên đường có nhiều rác dơ quá, nên chú giúp mình quét rác dọn đi để cho bạn đường sạch sẽ, để cho mình đi lại không bị dơ.

– Ai vứt rác nhiều ra đường làm đường bị dơ hả mẹ? (hỏi xoáy)

– Mẹ cũng không biết nữa, nhưng mà chắc là có cô chú hoặc bạn nào đó quên không vứt rác vào thùng đấy, nên rác rơi ra đường, các cô chú phải giúp mình đi quét rác cho sạch. Thế con có vứt rác ra đường không nhỉ?

– Dạ không, mình phải vứt rác vào trong thùng rác đó mẹ. Nếu mà không có thùng rác thì mình cầm rồi bao giờ thấy thùng rác thì mình vứt vô… (già ớn).

– Ồ đúng rồi, mình phải nhớ vứt rác vào thùng rác không thôi rác rơi ra đường là các cô chú phải vất vả đi quét rác mệt lắm đó con thấy không.

… Và kết thúc bài học ngắn gọn về việc vứt rác, rất sinh động trực quan và rất hiệu quả. Chỉ một lần nói chuyện đó và về sau bạn luôn luôn ý thức về việc vứt rác đúng nơi đúng chỗ.

Hay những bài học đơn giản hơn về lời chào, lời cảm ơn, xin lỗi, về sự giúp đỡ, về tình thương, về sự nhường nhịn, chia sẻ, chờ đợi, xếp hàng… tất cả những điều tưởng như nhỏ nhặt và khó truyền đạt đều hiện hữu ở khắp mọi nơi trong các chuyến đi, bạn được tự mình quan sát, tự mình hiểu về nguyên nhân, hệ quả và tác dụng của từng lời nói, thái độ, cử chỉ của mọi người. Mẹ không cần mất nhiều thời gian lặp đi lặp lại để giải thích vì sao con cần cảm ơn hay xin lỗi, vì sao chúng ta phải chờ đợi… bởi tất cả đều xảy ra vô cùng chân thật và tự bạn là người chiêm nghiệm ra tất cả những thành quả sau lời chào, cảm ơn, xin lỗi hay những niềm vui được bù đắp sau những quãng thời gian chờ đợi.

Đi.. không chỉ để học hỏi.. mà còn để tận hưởng cuộc sống. Một điều mình chưa bao giờ…chưa bao giờ cảm thấy nuối tiếc, đó là từ bé đã để bạn chủ động trong ăn uống, để bạn tận hưởng những hương vị ngon tuyệt của cuộc sống này. Và điều mình thích thú nhất trong những chuyến đi xa đó là có thêm một người bạn nhỏ cùng mình nếm thử tất cả những cao lương mỹ vị cho tới lê la vỉa hè của mỗi nơi chúng mình đặt chân tới, để nghe bạn xuýt xoa “món này ngon quá à mẹ ơi”, để nghe bạn “wow” mỗi khi thưởng thức một món mới đầy hấp dẫn… Sống cơ bản là để ăn ^^.

—-

Hôm nọ ngồi mò mẫm, đọc được bài viết về gia đình nước ngoài kia cho con world-schooling – một dạng “xa xỉ phẩm” của homeschooling (tự học ở nhà). World-schooling hiểu nôm na là thay vì gửi con đi học ở trường, nhưng không phải dạy ở nhà mà là đưa con đi du lịch vòng quanh thế giới: học lịch sử qua những viện bảo tàng, di tích lịch sử, địa điểm thắng cảnh…; học địa lý qua những chuyến đi vượt qua biên giới lãnh thổ, vượt qua châu lục…; học toán qua việc nhẩm tính quy đổi tiền tệ, mua bán hàng hóa…; học về hội họa, nghệ thuật qua những buổi triển lãm, qua con mắt thực tế nhìn thiên nhiên, con người và văn hóa các dân tộc…; học âm nhạc qua những buổi hòa nhạc hay những tiết mục âm nhạc đường phố ở khắp nơi trên thế giới, qua âm thanh của tự nhiên rừng, biển, đồi núi, chim chóc muông thú….; học về sinh học, môi trường, vật lý…., học kết bạn, học giao thoa văn hóa, học kỹ năng sinh tồn và nhiều nhiều những điều thú vị khác một cách trực quan sinh động cực kỳ mà chắc là lê lết mười mấy năm trên ghế nhà trường cũng chưa chắc học hết được….Cảm thán đầu tiên khi tìm hiểu về World-schooling… chắc chắn là “XA XỈ”… siêu siêu XA XỈ. Gia đình mà mình đọc bài viết đã có 1 năm đi du lịch qua 12 đất nước ở 4 châu lục trên tàu Cruise gồm bố mẹ và 2 con. Haizz…

Cảm thán thứ hai là thực sự KHÂM PHỤC… không phải ai có tiền cũng đủ dũng cảm và tự tin rằng mình đủ tri thức để KHÔNG đưa các con tới trường, học tập, nghiên cứu theo những phương pháp kinh điển, trau dồi kiến thức từ các giáo sư, tiến sỹ, thày cô đáng kính và những cuốn sách, tài liệu đầy chữ. Không phải ai có tiền cũng đủ nghị lực để dành thật nhiều thời gian cho con và gia đình, rong ruổi ngày tháng đi khắp nơi cho con những bài học thực tế mà mình tin chắc rằng sẽ giúp ích rất rất nhiều lần cho cuộc sống của con sau này.Cảm thán tiếp theo là AO ƯỚC… Để world-schooling như thế cần dung hòa được ít nhất 2 thứ quan trọng nhất: Thời gian và tiền. Tự chủ về thời gian có lẽ là yêu cầu đầu tiên và quan trọng nhất, ko có thời gian có lẽ luôn là lý do hàng đầu để chúng ta lần lữa việc nghỉ ngơi, đi du lịch, tận hưởng cuộc sống, thương yêu nhau và đôi khi đơn giản chỉ là lần lữa việc nói chuyện với nhau thật dịu dàng. Ít nhất mình cũng đạt được 1 điều – mình hoàn toàn tự chủ về thời gian :).. còn thiếu tiền thôi 😀

Năm 2015 đã khép lại đầy rực rỡ… năm 2016 chúng mình lại tiếp tục với những chuyến đi, lần này đi xa hơn, đi vượt ra ngoài biên giới, sẽ có nhiều điều thú vị hơn, nhiều những bài học hơn nữa.. Bạn – gần 4 tuổi – có thể chẳng biết chữ, không biết số, không biết làm toán… nhưng ba mẹ tin rằng ba mẹ đang mang đến cho bạn nhiều hơn những thứ mà các con số và chữ cái mang đến cho bạn lúc này…

By Bubu Huong (Thanh Huong Ng)